Tynki - sposoby wykańczania ścian działowych

Tradycyjnym sposobem wykończenia ścian murowanych jest ich otynkowanie. To metoda dość tania, ale pracochłonna i czasochłonna, głównie z powodu przerw technologicznych. Poza tym wymagająca sporych umiejętności od wykonawców.

Ściany pokryte tynkiem i malowane na odpowiednio dobrane kolory zwykle są neutralne i jednocześnie ciekawe. To ważne, gdy chce się wyeksponować jakiś fragment pomieszczenia (fot. Śnieżka)

Do wyboru są tynki na bazie wapna, cement lub gipsu, które dość znacznie różnią się właściwościami. Wszystkie jednak nakładane są w tzw. procesie mokrym, powodują uszczelnienie i usztywnienie ścian oraz wyrównanie nierówności powierzchni. Poza tym powinny być jeszcze malowane lub tapetowane.

Tynk wapienny – jest już rzadko stosowany, pomimo wielu korzystnych właściwości. Składa się tylko z wapna, piasku i wody. Dzięki temu jest bardzo plastyczny, choć niezbyt odporny na uszkodzenia mechaniczne. Zawartość wapna powoduje, że ma właściwości grzybobójcze oraz samonaprawcze (niewielkie rysy po pewnym czasie zasklepiają się). Z tego względu doskonale nadaje się do wykończenie ścian w budynkach o lekkiej konstrukcji (domach szkieletowych, drewnianych), które dość mocno odkształcają się pod wpływem sił zewnętrznych (wiatru, śniegu) lub zmiennych warunków cieplno-wilgotnościowych.

Tynk cementowo-wapienny – to najbardziej uniwersalne i tradycyjne wykończenie ścian. Nadaje się do stosowania zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynku, w tzw. pomieszczeniach suchych oraz mokrych. To połączone w odpowiednich proporcjach części piasku, cementu, wapna i wody sprawiają, że tynk jest jednocześnie wytrzymały i elastyczny, odporny na zarysowania i łatwy do nakładania. Dzięki dość dużej grubości (2–3 cm) jest dobrym akumulatorem ciepła.

Z kolei jego spory ciężar dodatkowo wspomaga tłumienie dźwięków. Niestety technologia wykonania wyprawy cementowo-wapiennej wymaga nakładania aż trzech różnych warstw (obrzutki, narzutu i gładzi). Przez to jest praco- i czasochłonny. Poza tym uzyskanie idealnej równej (gładkiej) powierzchni jest możliwe tylko przy dodatkowym nakładzie pracy (wykonanie tynku IV kategorii lub nałożenie warstwy sztablatury gipsowej).

Tynk cementowy – jest bardzo mocny, trwały i odpornych na wilgoć. Z tego względu stosuje się go głównie do wykańczania pomieszczeń piwnicznych, magazynowych oraz na zewnątrz budynku np. na ogrodzeniach murowanych. Wykonawcy niezbyt go lubią, ponieważ ten rodzaj tynku trudno się układa (wymaga sporej wprawy z powodu małej plastyczności).

Tynk gipsowy – stanowi obecnie jeden z najbardziej popularnych sposobów wykańczania ścian murowanych. To dlatego, że zwykle nakłada się go maszynowo, a nie ręcznie i tylko jedną warstwę (standardowo grubości 1 cm), a nie trzy jak w przypadku tynku cementowo-wapiennego. To mieszanina gipsu, wody, plastyfikatorów i opóźniaczy. Prawidłowo wykonany i ułożony charakteryzuje się niemal lustrzaną gładkością powierzchni.

Jednowarstwowy tynk gipsowy, jako łatwiejszy i szybszy do układania obecnie powszechnie stosowany jest na ścianach murowanych (fot. Dolina Nidy)

Poza tym bardzo dobrym współczynnikiem przewodzenia ciepła oraz możliwością pochłaniania nadmiaru wilgoci z powietrza i oddawania jej, gdy staje się zbyt suche. Ta cecha sprawia, że tynk gipsowy jest doskonałym materiałem ochrony przeciwpożarowej, ale jednocześnie nie powinno się go wykonywać w pomieszczeniach „mokrych” o wilgotności powyżej 70% (chyba że zastosuje się odpowiednie powłoki impregnujące, zabezpieczające tynk).

Trzeba też pamiętać, że gips powoduje korozję stali, a więc wszelkie gwoździe czy haki powinny być ocynkowane lub wykonane ze stali nierdzewnej. Sporym mankamentem jest jego mała odporność na uszkodzenia mechaniczne i trzeba być tego świadomym, gdy w domu są małe dzieci.

Tadeusz Lipski